విశ్లేషణ
- డా. వి. గీతానాగరాణి
చదువుల్లో, ఉద్యోగాల్లో, వ్యాపారాల్లో పురుషులకు దీటుగా రాణిస్తున్నా స్త్రీలు సైతం సాధికారత కోసం పోరాడుతూనే ఉన్నారు. ఆత్మాభిమానం, ఆత్మవిశ్వాసం మెండుగా ఉన్న స్త్రీలు సరిపడని భర్తలకు దూరంగా తమకిష్టమైన రీతిలో జీవితాల్ని మల్చుకుంటున్నారు. స్త్రీ స్వేచ్ఛకు మొదటి మెట్టు చదువు... రెండో మెట్టు ఆర్థిక స్వావలంబన. ఈ రెండూ తప్పకుండా ఆత్మ స్థైర్యాన్ని పెంపొందిస్తాయి. చదువు లేకున్నా ఆర్థిక స్వేచ్ఛ స్త్రీలో ధైర్యాన్ని నింపుతుంది. భర్త సంపాదన మీద ఆధారపడకుండా కూలి చేసుకుని బతికే మహిళ సైతం భర్త దాష్టీకాల్ని ఎదిరించడానికి వెనుకాడదు.
సలీం కథల్లో స్త్రీవాద కథల నిర్వచనంలో ఒదిగే కథలు తక్కువే. స్త్రీల మనోభావాల్ని అద్భుతంగా వాళ్ళలోకి పరకాయప్రవేశం చేసినట్టు చిత్రించిన కథలే ఎక్కువ. అచ్చమైన స్త్రీవాద కథ సలీం రాసిన 'ఆకాశమంత' కథ. తన భర్త జీవితంలో మరొక స్త్రీ ఉందని తెలిసినా అది విధిరాత అనుకుని రాజీపడటానికి ఇప్పటి మహిళలు సిద్ధంగా లేరు. దీనికి ఈ కధలోని మాలతినే ఉదాహరణ. మాలతిని ప్రేమించి పెళ్ళి చేసుకున్న కుమార్‌. ఇద్దరు పిల్లలు పుట్టాక ఆమెను వదిలేసి మరో అమ్మాయిని పెళ్ళి చేసుకుంటాడు. విడాకులు తీసుకున్నాక, మాలతి తను స్థాపించిన బిజినెస్‌ 'కుమార్‌ గార్మెంట్స్‌' నడపడంలో లీనమైపోతుంది. విడాకులు తీసుకున్నాక కూడా అందరూ తనని మిసెస్‌ కుమార్‌ అని పిలవడాన్ని భరించలేకపోతుంది. మార్కెట్లో కుమార్‌ గార్మెంట్స్‌కి ఉన్న గుడ్‌విల్‌ దృష్ట్యా పేరు మార్చడం వల్ల నష్టపోవాల్సి వస్తుందని తెల్సినా కుమార్‌ అనే పేరు తనకు విన్పించకూడదని సంస్థ పేరుని 'మాలతి గార్మెంట్స్‌'గా మార్చి వేస్తుంది. మిసెస్‌ కుమార్‌ అని పిలిచే వాళ్ళతో 'కాల్‌ మీ మాలతీ' అంటూ అనంతమైన ఆత్మ విశ్వాసంతో హెచ్చరిస్తుంది. భర్త వదిలేసినా తమదైన జీవితాన్ని తాము నిర్మించుకోవడం ఈ తరం మహిళలు సాధించిన విజయం.
చదువులో, ఉద్యోగాల్లో రాణించడంతో మహిళల్లో వస్తున్న మార్పుల్ని 'మూడు చలికాలాలు' కథ ద్వారా ఆవిష్కరించారు. ఇంటిపనుల్లో ఇంట్లోని మగవాళ్ళని భాగస్వాములుగా చేసిన ఈ తరం కోడలి కథ ఇది. ఇందులో మూడు దశల్ని ఆవిష్కరించారు. ఎముకలు కొరికే చలిలో సైతం అమ్మ పొద్దున్నే లేచి పనులు చేస్తుంటే నాన్న గుర్రుపెట్టి నిద్రపోవడం ఆ కుర్రాడికి నచ్చదు. అమ్మనడిగితే 'ఆయనంటే మగాడు కదా. నన్ను పెళ్ళి చేసుకున్నది చాకిరీ చేయడానికేగా నాయనా' అంటుంది. ఆ కుర్రవాడు పెద్దవాడై పెళ్ళి చేసుకున్నాక భార్య చలిపొద్దున లేచి చన్నీళ్ళతో అంట్లు తోముతుంటే, లేచి సాయపడ్దామని అనుకున్నా దుప్పటికిందున్న వెచ్చదనం అతన్ని లేవనిచ్చేది కాదు. మగాడినన్న అహం... అమ్మ కష్టపడ్తుంటే అల్లాడిపోయిన అతను భార్య విషయానికొచ్చేటప్పటికి వక్రభాష్యం చెప్పుకొనే స్థితికి దిగజారిపోయాడు.
అతనిప్పుడు రిటైరై నాలుగేళ్ళు, భార్య చనిపోయింది. కొడుకూ కోడలు దగ్గర ఉంటున్నాడు. చలికాలం... రక్తం గడ్డకట్టించేలాంటి చలి... కోడలు లేపి పాలప్యాకెట్‌ తీసుకురమ్మని చెప్తుంది. 'ఆయన్నెందుకు ఇబ్బంది పెట్టడం... నేను వెళ్ళి తెస్తాలే' అన్న భర్తతో 'మీరు చెయ్యాల్సిన పనులు చాలా ఉన్నాయి. మొదట కూరగాయలు తరిగివ్వండి. పిల్లల్ని లేపి చదువుకోమని చెప్పండి' అంటూ పనులు పురమాయిస్తుంది. శ్రమ విభజనలో భాగంగా ఎవరేం పనులు చేయాలో నిర్మొహమాటంగా చెప్పిన కోడల్ని చూసి అతను సంతోషపడ్దాడు. చిన్నప్పుడు తన అమ్మ విషయంలో తీరని కోరిక, పెళ్ళయ్యాక భార్య విషయంలో తను నిర్లక్ష్యం చేసిన కోరిక.. ఇప్పుడు కోడలు తీరుస్తున్నందుకు సంతృప్తి అతన్లో... ముసలితనంలో కోడలు పనులు చెప్పి సతాయిస్తుందని ఫిర్యాదులు చేసే తన తోటి ముసలివాళ్ళకు భిన్నంగా పాలప్యాకెట్‌ కోడలి చేతికిచ్చి 'ఇంకేమైనా పనుంటే చెప్పు తల్లీ.. చేస్తాను' అంటాడు.
ఈ కథలో కోడలు 'పాపం మగవాళ్ళు... ఈ పన్లు ఏం చేస్తారులెమ్మని' మొహమాటానికి పోదు ఇంటిపని కేవలం ఆడవాళ్ళే చేయాలి అన్న ధోరణిని తిరగరాసిన ఈ తరం స్త్రీ ఆమె. తన భర్త, మామ ఎవరేం పనులు చేయాలో నిర్దిష్టంగా చెప్పి చేయిస్తుంది. ఈ విషయాన్ని చెప్పడానికి చలికాలాన్ని ఎంచుకోవడం బావుంది. మూడు తరాల వారు ఎదుర్కొన్న చలికాలాల్లో వాళ్ళ ప్రవర్తన ఎలా ఉండిందో చెప్పి పద్ధతి కథకి బలాన్నిచ్చింది. ఇక్కడే రచయిత శిల్పనైపుణ్యం కన్పిస్తుంది. కొడుకు మీద, కోడళ్ళ మీద ఫిర్యాదులు చేయడంలోని నిరర్థకత ఏమిటో కూడా ఈ కథ చెప్తుంది. 'పని చేయడం తప్పనప్పుడు సంతోషంగా చేయండి. మానసిక శారీరక ఆరోగ్యాలకు మంచిది' అని తనతోపాటు రిటైరైన వాళ్ళకి చెప్పడం బావుంది. వ్యక్తిత్వ వికాసాన్ని కలిగించే కథ ఇది. తమవాళ్ళ గురించి పదిమందిలో ఫిర్యాదులు చేసేవారికి ఈ కథ కనువిప్పు కలిగిస్తుంది.
తల్లిదండ్రులు తమ ప్రేమని, పెళ్ళిని ఆమోదించకపోతే నిరాశలో నిస్పృహలో కూరుకుపోయి ఆత్మహత్యలు చేసుకునేవారి గురించి తరచూ పత్రికల్లో చదువుతుంటాం. చనిపోయి సాధించేదేమీ లేదని, పాజిటివ్‌గా ఆలోచించి పెద్దల్ని ఒప్పించడం ద్వారా అనుకున్నది సాధించవచ్చని ప్రేమికుడికి మార్గనిర్దేశం చేసే ఒకమ్మాయి కథ 'సంజీవని', ఈ కథలో వాళ్ళమ్మ తమ పెళ్ళికి ఒప్పుకోవడం లేదని, ఇక తమ పెళ్ళి జరగదని, ఇద్దరం కలిసి ఆత్మహత్య చేసుకుందామని అనూషని రమ్మంటాడు సుధాకర్‌. 'మనం ఎందుకు చచ్చిపోవాలి? అని అడిగితే 'మన ప్రేమ కోసం' అంటాడు. 'నీవు ప్రేమామృతమనే పదం విన్లేదా? ప్రేమ చాలా గొప్పది. అది అమృతంతో సమానం. చావబోతున్న వాళ్ళని కూడా పునరుజ్జీవింపజేసే శక్తి దానికుంది. అది సంజీవని మనలో ప్రాణశక్తిని వూదుతుంది. అది మనల్ని బ్రతికిస్తుంది కానీ చంపదు. ప్రేమ మనలో జీవితేచ్ఛను పెంపొందిస్తుంది' అంటుంది అనూష. ఈ మాటలు ప్రేమికులకు శిరోధార్యం కావాలి. మన సమాజంలోని ప్రేమ సంబంధాల పోకడల్ని చర్చించే ఈ కథ ప్రేమకు ఉన్న ప్రాశస్త్యాన్ని వివరిస్తుంది. అంతేగాక ఈ తరం అమ్మాయి ఆలోచనలోని పరిణతిని సూచిస్తుంది.
'ఒంటరి శరీరం' అనే కథ కూడా ఫక్తు స్త్రీవాద కథే. ఆమె ప్రేమించి పెళ్ళి చేసుకుంది. ముప్పయ్యేళ్ళక్రితం... ఇప్పుడు వెంటాడుతూ ఒంటరితనం.. సమూహాల్లో మసలుతున్నా ముల్లులా గుచ్చుకునే ఒంటరితనం.. మంచానికి ఆ చివర వశిష్ట ఈ చివర తను... నిద్ర రాదు. నిద్ర మాత్ర వేసుకుని పడుకో అంటాడు వశిష్ఠ. మల్లెమొగ్గల కౌగిలింతలా సుత్తిమెత్తగా హత్తుకుని.. పూల మృదుపరిమళంలా ఉదారంగా వాలే నిద్రా, మొరటుగా ఈడ్చుకొచ్చి కళ్ళ లోగిళ్ళలో కట్టేసుకునే నిద్రా.... రెండూ ఒకటెలా అవుతాయి అనుకుంటుందామె. ఒకప్పటి కలయికలో శరీరవాంఛతో పాటు ముడిపడిన గాఢమైన అనురాగం ఉండేది. గుండెనిండా తడి... ఆర్ద్రత.. నిండు జలాశయంలా... ఇప్పుడేమైందో.. ఎండిన కాసారంలా.. ఎడారిలా... అంతా పొడిపొడిగా... ఓ తీయటి కబురుండదు.. కవ్వింత ఉండదు... కౌగిలింతలుండవు.. రొటీన్‌గా... సెక్స్‌ శరీరానికి పరిమితమా.. మనసుక్కాదా...
శరీరాలు కబుర్లాడుకోవాలని ఆమె వాంఛిస్తుంది.
చేతివేళ్ళు స్వీట్‌ నథింగ్స్‌ని గుసగుసలుగా చప్పుకోవాలి. వీణ మీటినట్లు పులకింతలు కలగాలి. కేవలం యంత్రస్పర్శలా మిగిలిపోతే మనసు బండలా మారిపోదూ... మసాజ్‌ పార్లల్‌లో తన శరీరం మీద సుతారంగా కదిలే నీరజ వేళ్ళు కలిగించే హాయి... సాంత్వన,.. ఓదార్పు.... స్పర్శ అనేది ప్రేమకు గుర్తు. అది శరీర భాష. ఆమె వేళ్ళకు తన శరీరానికేం కావాలో తెలుసు... జీవకణాలు తీయగా కబుర్లాడుకుంటూ.. హాయిగా, మత్తుగా శరీరం స్పందిస్తూ... ' నా శరీరం ఇప్పుడు ఒంటరిది కాదు' అనుకుంటుందామె.
ఇంటికి ఇల్లాలు దీపం మాత్రమే కాదు ఇంటిని పడిపోకుండా కాపాడే మూలస్థంభం కూడా. తన భర్త కోసం, పిల్లల కోసం అహరహం తాపత్రయపడ్తూ వారి బాగోగుల్ని చూసుకుంటూ తన గురించి పట్టించుకునే సమయం దొరక్క తనలో తనే మగ్గిపోతూ ఉంటుంది. సలీం రాసిన 'గరిమనాభి' కథలో భర్త అనారోగ్యంతో బాధపడ్తుంటే అతనికి ధైర్యం చెప్తుంది. క్రమం తప్పకుండా మందులిస్తుంది. రెండో కూతురు అమెరికా నుంచి ఫోన్‌చేసి తన భర్తతో గొడవల గురించి చెప్పి 'డిప్రెషన్‌కి లోనవుతున్నామా' అంటే సంసారంలో ఎలా సర్దుకుపోవాలో చెప్తుంది. డిప్రెషన్‌ నుంచి బైటపడేలా చేస్తుంది ఇంటికొచ్చిన పెద్దమ్మాయికి తన జీవితగమ్యాన్ని ఎలా చేరుకోవచ్చో విశదపరుస్తుంది. మనవడికి జ్వరంగా ఉందంటే వాడి ఆరోగ్యం గురించి శ్రద్ధ తీసుకుంటుంది. భర్త 'కస్తూరీ... ఆరోగ్యం బాగోలేదా? డల్‌గా కన్పిస్తున్నావు' అని అడిగితే 'నాకేమండీ. గుండ్రాయిలా ఉన్నాను' అంటూ అబద్ధం చెప్తుంది.
రాత్రి ఆయనకు భోజనం పెట్టి మందు బిళ్ళలిచ్చాక పడకమీద వాలితే ఆమెను ఆక్రమిస్తూ భయంకరమైన నిస్సత్తువ. శరీరమంతా చచ్చుపడినట్టు.. జ్వరం తగ్గినట్టు లేదు. వేసుకున్న ¬మియో మందు పనిచేసినట్టు లేదు. తనకున్న అనారోగ్యానికి ఇక ఏ మందులూ పనిచేయవేమో. తన భర్తా పిల్లలూ తమ అనారోగ్యాల గురించి, భయాల గురించి, దిగుళ్ళ గురించి తనతో చెప్పుకుని సాంత్వన పొందారు. తనెవరితో చప్పుకోవాలి? 'తప్పదు. నాకు నేనే ధైర్యం చెప్పుకోవాలి. వీళ్ళందరి కోసం మానసికంగా బలాన్ని తెచ్చుకోవాలి. నాకు ఆసరాగా ఎవరి భుజమూ దొరకదు. నా భుజం మీద నేనే వాలి విశ్రాంతి పొందాలి. నన్ను మా ఆయనా పిల్లలూ యింటికి మూలస్థంభం అని భ్రమ పడ్తున్నారు. దానికి చెదలు పడ్తున్న విషయం ఎవ్వరికీ తెలియదు. అది నన్ను లోపల్నుంచి తినేస్తూ, గుల్ల చేస్తూ...' అనుకుని నిశ్శబ్దంగా కన్నీళ్ళు కారుస్తుంది.
స్త్రీ నిర్లక్ష్యానికి గురవుతున్న వైనం, తన వాళ్ళకోసం హారతి కర్పూరంలా హరించుకుపోతున్న తీరు పై కథలో దృశ్యమానం చేశారు రచయిత.
సెల్‌ఫోన్లలో వీడియో రికార్డింగ్‌ సౌకర్యం వచ్చాక ఆడపిల్లల నగ్న దృశ్యాల్ని చిత్రించి వాళ్ళని బ్లాక్‌మెయిల్‌ చేసి లొంగదీసుకోవడం ఎక్కువైంది. కాలేజీలో చదువుతున్న రితిక వయసు తొందరలో తప్పటడుగు వేసింది. క్లాస్‌మేట్‌ అన్వేష్‌ ప్రేమిస్తున్నానని వెంటబడితే అతన్ని నమ్మి శరీరాన్ని అర్పించింది. ఓ రోజు కారుణ్య నుంచి ఫోనొచ్చింది. 'అన్వేష్‌ నీతో గడిపిన మధుర క్షణాల్ని తన సెల్‌ఫోన్లో బంధించాడు. ఇప్పుడా సెల్‌ నా చేతిలో ఉంది. ఈ వీడియె వైరల్‌ కాకుండా ఉండాలంటే నువ్వు నాతో గడపాలి' అంటూ యస్‌ ఆర్‌ నో చెప్పడానికి ఇరవై నాలుగు గంటల సమయం ఇస్తాడు. రితిక ఆత్మహత్య చేసుకుందామని నిర్ణయించుకుంటుంది. కూతురు దిగులుగా ఉండటం గమనించిన వాళ్ళమ్మ రితికని ఓదారుస్తూ 'ముందే తొందరపడ్డావా? ప్రెగ్నెన్సీనా?' అంటూ ఏ మాత్రం కోపం ప్రదర్శించకుండా మృదువుగా అడుగుతుంది. తనని చుట్టుకుని ఏడుస్తున్న కూతురితో 'నువ్వు ఒంటరిదానివి కాదు. నేను తోడున్నాను. ఒకవేళ నువ్వు తప్పుచేసి ఉంటే దాన్ని నేను సమర్థిస్తాననుకోకు. అలాగని నీ ఖర్మకు నిన్నొదిలేసి బలి చేసుకోలేను. నాకు వివరంగా ఏం జరిగిందో చెప్పు. అది నిజంగానే సమస్య ఐతే దాన్నుంచి ఎలా బైటపడాలో ఇద్దరం కలిసి ఆలోచిద్దాం'' అంటుంది.
రితక చెప్పేదంతా విన్నాక 'పద పోలీస్‌ స్టేషన్లో కంప్లెయింట్‌ చేద్దాం' అంటుంది. 'వాడు ఆ వీడియోని వైరల్‌ చేస్తాడేమో' అని భయపడ్తున్న రితికతో 'తెలివున్నవాడెవడూ అలా చేయడు. అది వాడి శిక్షని పెంచుతుంది. కాబట్టి... ఇలా బ్లాక్‌ మెయిల్‌ చేసేవాళ్ళు బేసిక్‌గా పిరికవాళ్ళయి
ఉంటారు. దేన్నో అడ్డుపెట్టుకుంటే తప్ప తమక్కావల్సింది పొందలేని బలహీనులు' అంటూ ధైర్యం చెప్తుంది. అన్వేష్‌ని, కారుణ్యని పోలీసులు అరెస్ట్‌ చేస్తారు. సెల్‌ఫోన్లో నిజంగా ఏమీ చిత్రించలేదని, అలా చెప్పి లొంగదీసుకోవాలని పన్నాగం పన్నారని ఎంక్వయిరీలో తెలుస్తుంది.
రితికతో వాళ్ళమ్మ 'చూశావా... భయం వల్ల ఎన్ని పొరపాట్లు జరిగే ప్రమాదముందో? నిజంగానే సెల్‌ఫోన్లో రికార్డయి ఉందని ఎంత హింస పడ్డామో కదా. కర్రముక్కని వీపుకి ఆనించి పిస్తోలని బెదిరిస్తే ఆ కంగారులో అది పిస్తోలేనని నమ్మి వాళ్ళు ఆడమన్నట్లు ఆడతాం' అంటుంది. 'ఒకవేళ నిజంగానే ఆ రోగ్‌ వీడియో తీసిఉంటే, అది యూట్యూబ్‌లో పెడ్తే ఏంచేసేవాళ్ళం?' అని అడిగిన కూతురితో 'సింపుల్‌. అది నా కూతురు కాదు. ఎవడో వెధవ ఎవరిదో శరీరానికి నా కూతురి తలను అతికించి మార్ఫింగ్‌ చేశాడని చెప్పేదాన్ని అందరి నోళ్ళూ మూతపడేవి'' అంటుందామె.
అటువంటి తల్లులే అందరికీ ఉంటే, బురదలో పొరపాటున కాలేసి, వెనక్కి తీసుకుని ఎలా కడుక్కోవాలో తెలీక భయంతో ఆత్మహత్యలు చేసుకునే కొన్ని వందలమంది ఆడపిల్లలు బతికిపోతారు. సమస్యనుంచి పారిపోవడం కాదు. దాన్ని ధైర్యంగా ఎలా ఎదుర్కోవాలో తల్లిదండ్రులే పిల్లలకు నేర్పాలి. ముఖ్యంగా సెల్‌ఫోన్‌ బ్లాక్‌మెయిలింగ్‌లు పెచ్చుమీడిపోతున్న ఈ రోజుల్లో ఆడపిల్లలకు వెన్నుదన్నుగా నిలబడి వాళ్ళలో ధైర్యం నూరిపోయాలి. అప్పుడే మగపిల్లల ఆగడాలకు అడ్డుకట్ట పడ్తుంది.
మగసంతానం కోసం వెంపర్లాడటం మనదేశంలో ఓ జాడ్యంలా మారింది. పుట్టబోయేది ఆడపిల్లని తెలిస్తే చాలా అబార్షన్ల కోసం ఆరాటపడటం.. పుట్టింది ఆడపిల్లని తెలిశాక భ్రూణహత్యలకు పాల్పడటం ఇప్పుడు సమాజంలో నెలకొన్న దుస్థితి. సలీం రాసిన 'అమ్మలగన్న అమ్మ' కథలో కూడా కథకుడి కూతురు తనకు ఆడపిల్ల వద్దనుకుని అబార్షన్‌ చేయించుకోడానికి తయారవుతుంది. అతని స్నేహితుడి మనవడికి గుండెల్లో రంద్రం ఉందని ఆస్పత్రిలో చేరుస్తారు. మగపిల్లాడు కాబట్టి ఎలాగైనా బతికించుకోవాలని అతని స్నేహితుడి ఆరాటం... పరామర్శించడానికి ఆస్పత్రికెళ్ళిన అతనికి ఫ్లోర్‌ని డెట్టాల్‌తో శుభ్రం చేస్తున్న ఫాతిమాబీతో పరిచయం అవుతుంది. ఫాతిమాబీకి ఆరుగురు ఆడపిల్లల తర్వాత మరో ఆడపిల్ల పుట్టి చచ్చిపోతుంది. ముప్పయ్యేళ్ళు గడిచినా ఫాతిమా ఆ పిల్లను తల్చుకుని దుఃఖపడ్తో ఉంటుంది.
'నీకప్పటికే ఆరుగురు ఆడపిల్లలున్నారుగా బూబమ్మా... మరో ఆడపిల్ల లేకపోతేనే?' అంటాడతను.
ఆమె కస్సుమని లేస్తుంది. 'ఎంతమంది ఆడకూతుర్లుంటే మాత్రం.. అది నా కూతురు కాదా? నా పేగు తెంచుకుని పుట్టలేదా? నా రక్త మాంసాలు కరిగించి కన్న బిడ్డ బాబూ.. ఆ కడుపు కోత ఎంత బాధగా ఉంటుందో తల్లికే తెలుస్తుంది. ఏ రంజాన్‌కో బక్రీద్‌కో పిల్లలందరూ యింటికొస్తే నాకు ఆ పిల్లే గుర్తొచ్చి గుండె బరువెక్కుతుంది' అంటుంది.
పుట్టబోయేది ఆడపిల్లని తెలిసి అబార్షన్‌ చేయించుకునే ఆడపిల్లలకు ఫాతిమాబీ ఓ చెంప పెట్టు.. ఆమె అతని కళ్ళకు అమ్మలగన్న అమ్మలా కన్పిస్తుంది.
పురుషాధిక్య సమాజంలో స్త్రీకి కష్టాలు, కన్నీళ్ళు తప్పడం లేదు. మిగతా స్త్రీలతో పోలిస్తే ముస్లిం స్త్రీకి మరికొన్ని
సంకెళ్ళు అదనం. ఇష్టంలేని భార్యని మూడు సార్లు తలాక్‌ చెప్పి వదిలించుకోవడం, విడాకుల తర్వాత భరణం ఇవ్వాల్సిన అవసరం లేకపోవడం, నలుగురు భార్యల్ని చేసుకునే వెసులుబాటు, పరదా, ఘోషా, ఇలా ఎన్ని నిగళాలో.. వాటిని తెంచుకోవడం అంత సులభం కాదు. దానికి కారణం ముస్లిం స్త్రీలకి చదువు, సంపాదన లేకపోవడమే. ఐనా తెగించి తన భర్త దుర్మార్గాలకు ఎదురునిలుస్తుంది. 'ఖులా' కథలో ఫాతిమా.
ఆమె ఆరేళ్ళ కూతురు నాజియాని ఆ వూరి మోతుబరి కొడుకు రేప్‌ చేసి కాలువలో ముంచి చంపేస్తాడు. వాడి వయసు పద్నాలుగేళ్ళు. ఇంటర్నెట్‌లో బూతు వీడియోలు చూసి, వాటి ప్రభావంతో ఈ దుర్మార్గానికి పాలు పడ్తాడు. ఫాతిమా భర్త ఫకీర్‌ అనుభవిస్తున్న దుర్భర దారిద్రాన్ని ఆసరాగా చేసుకుని, అతనికి డబ్బు ఆశ చూపి పోలీస్‌ కేస్‌ పెట్టకుండా సర్దుబాటు చేస్తాడు ఆ వూరి సర్పంచ్‌. ఫాతిమా దానికి ఒప్పుకోదు. తన కూతురి ప్రాణం తీసినవాడికి ఉరిశిక్ష పడాల్సిందేనని పట్టుబడ్తుంది. 'నోరు మూసుకుని పడుండు లేదా గొంతే పిసికి చంపేస్తాను' అని బెదిరిస్తాడు ఫకీర్‌. మూడు వేలు ఇప్పిస్తానంటాడు సర్పంచ్‌. ఐదు వేలు లేందే గిట్టుబాటు కాదంటాడు ఫకీర్‌
'ఒరేయ్‌ అది నా కూతురి ప్రాణంరా... దేన్ని ఎవరికి అమ్ముతున్నార్రా మీరు? ఏది ఎవరికి గిట్టుబాటు కాదురా? మీ కూతుర్లనో పెళ్ళాలనో పాడుచేసి చెరువులో ముంచేసి చంపేస్తే అప్పుడు తెలుస్తుందిరా ఆ బాధేమిటో' అంటూ ఫాతిమా గుండె కన్నీరు కారుస్తుంది. బిచ్చగాడిలా వంగి సర్పంచ్‌ కాళ్ళకు దండాలు పెడ్తున్న ఫకీర్ని చూసి 'ఛీ.. నువ్వూ ఒ తండ్రివేనా? ఓ అబ్బకూ అమ్మకూ పుట్టినోడివైతే నీ కూతుర్ని చంపినోడి దగ్గర బిచ్చమెత్తుకుంటావా... నామర్ద్‌' అని మనసులో అనుకుని అసహ్యంతో తుపుక్కున వూస్తుంది.
ఎంక్వయిరీకి వచ్చిన పోలీసుల్తో 'డెంగూ జొరమొచ్చి సచ్చిపోయింది సాబ్‌. పేదోణ్ణి.. మందులిప్పించలేకపోయాను' అంటాడు ఫకీర్‌. బైటికి విసురుగా వచ్చిన ఫాతిమాతో 'నువ్వెందుకొచ్చావ్‌? పో లోపలికి. నోరెత్తావా తలాక్‌ ఇచ్చేసాను' అంటూ బెదిరిస్తాడు. 'నువ్వేంట్రా నాకు తలాక్‌ ఇచ్చేది? నేనే నీకు ఖులా చెప్తున్నా... నువ్వు నా కాళ్ళు పట్టుకున్నా నీలాంటి నీచుడితో కాపురం చేయడానికి తయారుగా లేను' అంటూ పోలీసులతో నిజం చెప్పడానికి ఉద్యుక్తురాలవుతుంది. ఖులా అనేది ముస్లిం ఆడవాళ్ళు ఇచ్చే విడాకులు. తన భర్త దాష్టికాలను, దుర్మార్గాలను సహించని ఫాతిమా అతన్తో తెగతెంపులు చేసుకుని స్వేచ వైపుకు ప్రయాణిస్తుంది.
మరో కథలో... తన భర్తని చంపేయాలని గత నెల్రోజుల్నుంచి ఆలోచిస్తుందామె. ముప్ఫై ఐదేళ్ళు కలిసి కాపురం చేసిన భర్త.. ఎలా చంపాలీ... గొంతు నులిమి చంపేస్తే.. ఆమ్మో.. కళ్ళు తెరిచి తన కళ్ళల్లోకి వేదనగా చూస్తే తను తట్టుకోగలదా? పట్టు జారిపోతుంది. మనసు కరిగిపోతుంది. విషం కలిపి తినిపిస్తే నో... అతను గిలగిలా కొట్టుకుంటుంటే తన ప్రాణం విలవిల్లాడిపోదూ.. అప్పుడే అమృతమిచ్చి బతికించుకోగలదు? అతని మథన పడే భార్య మానసిక వేదనని కళ్ళకు కట్టినట్టు చిత్రించిన కథ 'విముక్తి' తర్వాతి కాలంలో కారుణ్యమరణాల నేపథ్యంలో సలీం రాసిన నవల 'మరణకాంక్ష'కు తొలిమెట్టు ఈ కథ.
ఐదేళ్ళ క్రితం స్కూటర్‌ మీద తిరిగొస్తున్న శివరాంని లారీ గుద్దేసింది. నాలుగు రోజులు కోమాలో ఉన్నాడు. వెన్నుపూస బాగా దెబ్బతిన్నందువల్ల కాళ్ళూ చేతులు చచ్చుబడిపోయాయి. తన భర్తని పసిపిల్లాడిలా చూసుకుందామె. ఆమెకు తనభర్తంటే ప్రాణం. అతను చచ్చిపోతే బావుండునన్న ఆలోచన ఎప్పుడూ రాలేదు. కానీ తనకు యుటెరస్‌ క్యాన్సరు బాగా ముదిరిపోయిన దశలో ఉందని తెల్సినపుడు ఆమె తన చావు గురించి బాధ పడలేదు. కానీ శివరాం బతుకు గురించి బాధపడింది. తను చనిపోతే తన భర్తని ఎవరు చూసుకుంటారు? అతని మల మూత్రాదుల్ని ఎవరు ఎత్తిపోస్తారు? కనీసం తన దగ్గర డబ్బున్నా ఓ నర్సుని పెట్టుకోవచ్చు. లేదా మంచి వృద్ధాశ్రమంలో చేర్పించవచ్చు. కానీ డబ్బు లేదు కాబట్టి అతను చచ్చిపోతేనే బావుండుననుకుంది.
ఈ కథలో ఆమె పడే మానసిక సంఘర్షణని అద్భుతంగా చిత్రించారు రచయిత. స్త్రీలోని సున్నిత మనోభావాల్ని ఒడిసి పట్టుకోవడంలో కృతకృత్యుడైనారు.
పెళ్ళయ్యాక అమ్మాయి అత్తారింటికి వెళ్ళిపోవాలి. భర్తతోపాటు అత్తామామల్ని చూసుకోవాలి. ఒకరో ఇద్దరో ఇడపిల్లలున్న తల్లిదండ్రుల పరిస్థితేమిటి? వృద్దాప్యంలో వాళ్ళను చూసుకునేవాళ్ళెవరు? ఈ సాంప్రదాయాన్ని ఇలా కొనసాగించాల్సిందేనా? అమ్మాయే అత్తారింటికి ఎందుకు వెళ్ళాలి? అబ్బాయే రావొచ్చుగా. మగవాళ్ళతో సమానంగా చదువుకుని ఉద్యోగాలు చేస్తున్న ఈ కాలంలో కూడా ఎందుకీ వివక్ష? దీనికి ఎదురుతిరిగి పోరాడటానికి సిద్ధపడిన స్త్రీ కథే 'కొత్తనీరు'. ఆమెకు తండ్రి లేడు. తను ఒక్కతే సంతానం. కష్టపడి పెంచి పెద్ద చేసిన తల్లిని ఉద్యోగం వచ్చాక పువ్వుల్లో పెట్టుకుని చూసుకోవాలని కలలు కంటుంది. కానీ పెళ్ళయ్యాక జీతం మొత్తం తన భర్త చేతుల్లో పోయాల్సి వస్తుంది. అత్తకు బాగాలేకపోతే ఆమెను చూసుకోడానికి తను, తన భర్త, మామ, మరిది... ఇలా ఎంతమందో. అమ్మ బాత్రూంలో పడి కాలు విరిగి మంచాన పడితే చూసే దిక్కుండదు. ఒకే వూళ్ళో ఉన్నా ఎక్కువ రోజులు తల్లి దగ్గర ఉండటానికి అనుమతివ్వని భర్త. అందుకే తెగిస్తుంది.
భర్తకు తన నిర్ణయాన్ని తెల్పుతుంది. 'నా నిర్ణయానికి మీ కుటుంబం ఆమోదం తెల్పుతుందని అనుకోను. నీ కుటుంబమే కాదు మగపిల్లల్ని కన్న తల్లిదండ్రులెవరూ ఒప్పుకోరు నేనె ఆర్నెల్లు అమ్మదగ్గరుంటాను. మిగతా అర్నెల్లు అత్తగారింట్లో ఉంటాను' అంటుంది. ఆమె మనసులో ఓ ప్రణాళిక రూపుదిద్దుకుంటుంది. సోషల్‌ నెట్‌వర్క్‌ సైట్ల ద్వారా ఆడపిల్లల తల్లిదండ్రుల మద్దతుని కూడగట్టుకోవాలి. పెళ్ళయి తల్లిదండ్రుల్ని చూసుకోలేకపోతున్న ఆడపిల్లల మానసిక వేదనని ఆవిష్కరించాలి. ఒకరో ఇద్దరో ఆడపిల్లలున్న ముసలి తల్లిదండ్రుల బాధ్యత కూతురు అల్లుడే తీసుకునేలా చట్టాలు తీసుకురావాలి. మార్పు కోసం పోరాడటానికి ఆమె సర్వసన్నద్ధురాలవుతుంది.
సలీం కథల్లో స్త్రీల అంతరంగ ఘోష విన్పిస్తుంది. స్త్రీల దృష్టికోణం నుంచి చూసే చూపు కన్పిస్తుంది. స్త్రీ హృదయంలోకి పరకాయ ప్రవేశం చేసి ఆమె సున్నిత భావాల్తో పాటు, సుదృఢమైన మానసిక స్థైర్యాన్ని కూడా ఆవిష్కరించేలా కథలు రాయడంలో సలీం సిద్ధహస్తుడు.