సాహిత్య ప్రస్థానం, మార్చి 2023

వి. రెడ్డెప్ప రెడ్డి
94400 44922
ఢిల్లీ ఎయిమ్స్‌ ఆసుపత్రి, గుండెజబ్బుల విభాగం, దేవళంపాడు చలమేశ్వరకు కృత్రిమశ్వాసకై వారంపాటు అమర్చిన వెంటిలేటరును తప్పించి 2022, జనవరి, పదిహేనవ తేదీన మరణ ప్రకటన వెలువడింది. ఉత్తమ దినాల్లో చావు, శ్రాద్ధకర్మ జరిగితే మోక్షప్రాప్తి లభిస్తుందని నమ్మి వారంపాటు వెంటిలేటరుపై ఉంచారు. చలమేశ్వర కొడుకు పరమేశ్వరను పరామర్శించడానికి వచ్చినవారు ''మీ తండ్రి ఉత్తరాయణ ప్రవేశ పుణ్యకాలంలో స్వర్గస్థులయ్యారు. పుణ్యలోకాలకు వెళతారు'' అన్నారు. పదమూడవ రోజు ''ఉత్తరాయణం, గురువారం, దశమి పుణ్యతిధినాడు శ్రాద్ధకర్మ నిర్వహిస్తుండడంతో మీ తండ్రికి స్వర్గప్రాప్తి లభిస్తుంది'' అంటూ కర్మ నిర్వహించిన స్వాములూ చెప్పారు.
చలమేశ్వర దైవభక్తి అందరికీ తెలిసిందే. అంతకుముందు ఏ మేర పాటించేవారో తెలీదుకానీ, ఎంపీ అయ్యాక అతడికి దేవుడిపై భక్తి పెరిగిందని తెలిసినవాళ్లంటారు. ఎంతగా అంటే, పూజాసమయానికి బయలుదేరవలసి వచ్చినా, లేదా పూజాసమయానికి దిగలేనేమోననిపించినా విమానం కూడా ఎక్కేవాడు కాదు. పూజావేళలు తప్పించే పార్లమెంటుకు కూడా హాజరయ్యేవాడు.

పి.శ్రీనివాస్‌ గౌడ్‌
99494 29449
''హలో సురేష్‌..''
''ఆఁ.. ఆంటీ..''
''ఏమనుకోకయ్యా.. చాలామంది వున్నారని మాట్లాడలేక పోయాను''
''ఏం పర్లేదు ఆంటీ.. అర్థం చేసుకోగలను..''
''మొన్న ఒక సంబంధం వచ్చిందని చెప్పా కదా..''
''ఏది ఆంటీ..''
''అదేనయ్యా.. వైజాగ్‌ది..''
''ఆఁ..ఆఁ..''
''అమ్మాయి ఫొటోలో బాగా డామినేటింగ్‌గా కనపడుతుంది. వయసు కూడా ఎక్కువగానే వున్నట్టుంది..''
''వెళ్లి చూసొస్తానన్నట్టున్నారుగా, ఆంటీ..''
''ఆఁ.. ఏం వెళ్లడం.. నేనే ఎగరగొట్టేశాను..''
''అదేంది.. ఎందుకాంటీ..?''
''ఆఁ.. ఆ పిల్ల అంత అణకువగా అనిపించలేదయ్యా.. రేపు వచ్చి మన మీదే పెత్తనం చేస్తే..?''
''ఒట్టి ఫొటో చూసి అలా అనుకోవచ్చా ఆంటీ..?''
''ఆ.. మొఖం చూసి కొన్ని చెప్పేయొచ్చు.. నీకేం తెలుసు..''
''...............''

పి.ఎల్‌.ఎన్‌. మంగారత్నం
97014 26788
ఆ రోజు ఉదయం ..
తొమ్మిది గంటలకు నేనింకా .. వంటలో ఉండగానే వీధి గుమ్మంలోనుంచి ఉషామణి గారి నుంచి పిలుపు. నన్ను పేరుతో పిలిచేది ఆవిడ మాత్రమే!
రెండు బ్లాకులుగా కట్టిన ఈ అరవై పోర్షన్ల అపార్టుమెంటులో మిగిలిన వాళ్లందరికీ నేను 'అంటీ'నే. పిల్లలకైనా, పెద్దలకైనా. ఇంకా ఉంటే .. వాళ్ళ మనవలకైనా. రిటైరు అయి రెండేళ్ళు గడిచిన నా వయసు కన్నా .. మరో పదేళ్ళు పెద్దది ఆవిడ.
మా డోర్‌ కర్టెను పక్కకు లాగి పట్టుకుని, లోపలి తొంగి చూస్తూ 'పనిలో ఉన్నారా?' మళ్ళీ అడిగింది.
ఉదయం, నిద్ర లేచినపుడు తీసిన తలుపు .. మళ్ళీ రాత్రి పడుకునేటప్పుడే వేసేది. అయిదవ ఫ్లోర్లోని లిఫ్ట్‌ పక్క పోర్షన్‌ అయినా సరే, అది అలానే ఉంటుంది ఎప్పుడూ. నాకు తలుపులు తెరుచుకుని ఉండే అలవాటు ఉన్నందుకేమో! ఎదురు పోర్షన్లోకి ఎవరు వచ్చినా తలుపులు బిడాయించుకునే ఉంటారు.
అలాగే, ఈవిడా. ఎంతో అవసరం అయితే తప్ప బయటకు రాదు. కనిపిస్తే పలకరించుకోవడమే. అలాంటిది ఏం అవసరం వచ్చిందో, పొద్దుటే, గుమ్మం ముందుకు వచ్చింది. ఇంతకు ముందు అయితే .. సాయంత్రాలు వాళ్ళ తలుపులు తెరిస్తే, అప్పుడప్పుడూ ఇంట్లికి వెళ్లి కూర్చునేదాన్ని. ఇంట్లో ఆవిడా, అన్న గారు ఇద్దరే ఉంటారు.
ఆవిడకి భర్త లేకపోతే .. అన్న గారికి భార్య లేదు.
ఉషామణి గారికి ఒక కొడుకూ, కూతురు అయితే .. అన్న గారికీ ఓ కొడుకూ, కూతురే. ఈవిడ కొడుకు సుదర్శనరావు హైదరాబాదులో మంచి ఉద్యోగంలో ఉంటే .. కూతురు పెళ్లై అత్తవారింటిలో ఉంది. కొడుక్కి చేసుకున్నది, ఇంకో అన్న కూతుర్నే. అయినా, ఆ పిల్లకి మేనత్త పొడగిట్టక పోవడంతో .. రిటైరు అయినా కొడుకు దగ్గరకు వెళ్లి ఉండక .. ఉన్న ఊరిలోనే ఉండిపోయింది ఒంటరిగా. ఆ తరువాతి కాలంలో, అన్నగారికి భార్యా, కొడుకూ పోవడంతో .. చెల్లెలి దగ్గరకు వచ్చేసాడట, ఆవిడది సొంత ఇల్లు కావడంతో.

కేశవ్‌
98313 114213
ద్వంద్వ ప్రమాణాలతోనూ, పతన విలువలతోనూ, ప్రగతి నిరోధక ఆర్థిక విధానాలతోనూ, దిగజారుడు మనువాద సంస్క ృతితో కుళ్ళిపోతున్న వ్యవస్థ మీద నిప్పురవ్వల్ని కురిపించిన వ్యాసాల పరంపర 'కొంచెం నిప్పు - కొంచెం నీరు'. నిద్రాణమైన పాఠకుడ్ని మండించడానికి, బాధతో, ఆవేదనతో దుఃఖించేలా చెయ్యడానికి ముందుకొచ్చాడు రచయిత అరణ్య కృష్ణ.
'ఒక సంస్కృతిని వికసింపజేయాలన్నా, విధ్వంసం చేయాలన్నా భాష ఒక బలమైన సాధనం' (పే.72). సరిగ్గా, అలాంటి భాషనే బలమైన సాధనంగా, పదునైన ఆయుధంగా, మండించే నిప్పుగా మార్చి ఈ వ్యాసాలు సమకూర్చారు. నేటి సంక్లిష్ట సామాజిక పరిస్థితుల్లో ఈ వ్యాసాల అవసరం చాలా ఉంది. సామాజిక, సాంస్కృతిక భావజాలాలను వెనక్కి తీసుకెళ్ళడానికి, ప్రజలను మరలా అంధకారంలో తోసెయ్యడానికి అహర్నిశలూ ప్రయత్నం చేస్తూ, అనుక్షణం ప్రగతి నిరోధక భావాలను వ్యాప్తి చెయ్యడానికి వెనుకాడని హిందూత్వ భావజాలం నేపథ్యంలో పుకార్లకూ, నిజాలకు మధ్య భేదాన్ని తెలుసుకొని, రాజ్యం వర్గ స్వభావాన్ని అర్థం చేసుకోవడానికి ఈ పుస్తకంలోని అన్ని వ్యాసాలూ దోహదపడతాయి.

కుడుపూడి శ్రీనివాస
చల్లటి చలి చంపేస్తుంది.
'వరాల దిబ్బ' గజగజలాడిపోతుంది. ఆ దిబ్బ మీద గుడిసెల్ని మంచు మబ్బులా కమ్మేసింది. ఆ దిబ్బ చుట్టూ తివాచీలాగా పరుచుకున్న పచ్చ పచ్చని వరిచేలు. ఆ దిబ్బకి తూర్పు దిక్కునున్న నల్లరాతి కొండలపై నుండి చూస్తే పచ్చని చేల మధ్యలో లేచిన పుట్టగొడుగుల్లా మిణుకు మిణుకుమంటాయా గుడిసెలు. ఆ నల్ల రాతి కొండల్లో రాళ్లను తెచ్చి, చెక్కిన శిల్పాల్లా ఉంటారు ఆ గుడిసెల్లో మనుషులు.
తెలతెలవరకుండానే ఆ గుడిసెల్లోని మట్టి పొయ్యిలో ఎర్రటి నిప్పు కణికలు సెగలు కక్కుతున్నాయి. తాటాకు కొప్పుల మీద నుండి పైకి లేస్తున్న పొగ, పొగ మంచులో కలిసి వెలిసి పోతోంది. ఆ తాటాకు గుడిసెల మధ్యలో బీరపాదు అల్లుకున్న 'చుట్టెగుడెసె'లో నిప్పు రాజుకోకుండానే వెచ్చని సెగలు రగులు కుంటున్నాయి.