ఆంగ్ల మూలం: రోమెన్‌ రోలాండ్‌, తెలుగు: అనంతలక్ష్మి, 9491672311
Romain Rolland
29.01.1866 - 30.12.1944
పెట్టుబడి(డబ్బు) సమీకరించబడి, ప్రజలు సిద్ధంగా వున్నప్పుడు రంగస్థలం తన లక్ష్యాలను చేరడానికి (విజయవంతమవ్వడానికి) ఆవశ్యకమైన ఇతర విషయాలేమిటి?
ఏ నియమమూ శాశ్వతమైనది కాదు. అయితె కొన్ని మంచి నియమాలు దీర్ఘకాలం పాటు మనగలగడం వల్ల సమాజంలో ఒక మంచి మార్పు సాధ్యమౌతుందని మనం గమనంలో వుంచుకోవాలి. జనబాహుళ్య కళ కూడా అనివార్యంగా మార్పు చెందుతుంది.
ప్రజా రంగస్థలానికి ఆవశ్యకమైన మొదటి లక్షణం ప్రేక్షకులకు వినోదాన్ని పంచడం. రోజంతా పనితో అలసిన శ్రమజీవులు ఆనందంతో శారీరకంగా, మానసికంగా సేదతీరాలి. శ్రోతలకు బాధ, విసుగు కలిగించకుండా వారికి ఉల్లాసాన్ని, ఉత్సాహాన్ని ఇచ్చే విధంగా నాటక రంగాన్ని తీర్చి దిద్దవలసిన గురుతర బాధ్యత నాటక రంగ రూపసశిల్పుల మీద వుంది. ఆధునిక వినోదం పేరుతో స్వార్ధపూరిత, తెలివి తక్కువ ఆలోచనతో నీతి మాలిన కళను ప్రోత్సహించినట్లయితే అది ప్రజల మెదళ్ల మీద ప్రతికూల ప్రభావాన్ని చూపిస్తుంది. బాధల బరువుతో కుంగిపోతున్న సగటు జనానికి ఉన్నతవర్గాల వారి బాధలు, సందేహాలు చెప్పి వారిపై మరింత భారాన్ని మోపడం సరికాదు. ప్రజలను బాగా అర్ధం చేసుకున్న టాల్‌ స్టాయ్‌ కూడా ఈ తప్పిదానికి అతీతంగా ఉండలేక పోయారు. 'ది పవర్‌ ఆఫ్‌ డార్క్‌ నెస్‌' లో ఆయన ప్రేక్షకులకు అందించిన మంచి విషయాలకంటే తన అభిప్రాయాలను వారిపై రుద్దాలనే అత్యుత్సాహం ప్రదర్శించి వారిని నిరుత్సాహపరిచారు. ప్రేక్షకులకు వారి నిజ జీవిత అనుభవాలకు భిన్నంగా, అదనంగా ఏమీ అందించకపోతే వినోదం కోసం కాబరే ను ఆశ్రయిస్తారు. వారి కష్టాల్ని మరచిపోవడం కోసం వినోదం పేరుతో అవే సంఘటనలను యధాతధంగా రంగస్థలంపై చూపించడం క్రూరమైన విషయం. వీజేల్‌ తన గుడ్లను తానె తిన్నట్లుగా ఉన్నత వర్గీయులు బాధను దిగమింగటం ద్వారా ఆనందాన్ని పొందుతారు. కాని సామాన్య ప్రజల నుండి అంతటి స్థిత ప్రజ్ఞతను ఆశించలేము. తమ నిజ జీవితంలో ఎంత అసంత ప్తికి లోనైనా, తమకిష్టం లేని సంఘటనలు ఎన్ని జరిగినా పెద్దగా పట్టించుకోని ప్రేక్షకులు తమ కలల నాయకుడి పట్ల మాత్రం (ఎనలేని విశ్వాసంతో) ఆశావహ దక్పధంతో వుంటారు. ఒకవేళ నాటక చివరి అంకం విచారకరంగా ముగిస్తే వారు తట్టుకోలేరు. దీని అర్ధం కన్నీటి గాధలన్నింటికీ ఎలాగోలా సంతోషకరమైన ముగింపును ఇవ్వాలని కాదు. అభూత కల్పనలతో కూడి, అత్యంత నాటకీయత కలిగిన నాటకాలన్నీ ప్రజలకు మత్తునిచ్చి, నిద్రపుచ్చే సాధనాలుగా మారి వారిని అనుభూతి రహితులుగాను, స్థబ్దులుగాను చేస్తున్నాయి. కళ వినోద ప్రధానమైనదే కాని అది నైతిక శక్తి స్థానాన్ని అతిక్రమించజాలదు. దీనికి భిన్నంగా మానవుని నైతిక శక్తిని పెంపొందించే వినోదాన్ని కళలు అందించాలి.
రంగస్థలానికి ఆవశ్యకమైన రెండవ లక్షణం. రంగస్థలం శక్తి(నిచ్చే) కేంద్రంగా వుండాలి. ప్రేక్షకుడ్ని నిరుత్సాహపరిచే, మానసికంగా క్రుంగిపోయేట్లు చేసే వానికి విరుగుడుగా మెదడును ఉద్దీపింప చేసే విషయానికి ప్రాధాన్యత నివ్వాలి. రంగస్థలం పంచే వినోదం ప్రజలు మరుసటిరోజు తమ పనిని రెట్టించిన ఉత్సాహంతో చేసుకోవడానికి సహాయపడాలి. ఒక ఆరోగ్యవంతమైన సగటు మనిషి జీవితకాలం నటన లేకుండా సంపూర్ణం కాదు. రంగస్థలం నటనకు ఒక వేదిక. ప్రేక్షకులు కథా నాయకుడిని తమ జీవిత ప్రయాణ సహచరునిగా భావిస్తారు. అందుకే అతను చురుగ్గా, చతురతతో, ఉల్లాసంగా, నాయకత్వ లక్షణాలతో వుండాలని భావిస్తారు. అతను అందించే హాస్యంతో సేదతీరుతారు. అలసటను మర్చిపోతారు.
ప్రేక్షకులకు అందించవలసిన సందేశాన్ని ఇస్తూనే వారిని వారి గమ్యస్థానాలకు చేర్చవలసిన బాధ్యత వారు తమ సహచరునిగా భావించే నటుడిది. ఇది రంగస్థలానికి ఆవశ్యకమైన మూడవ లక్షణం.
రంగస్థలం మేధో వికాసానికి వెలుగు చూపేదిగా వుండాలి. ఆలోచనా రాహిత్యంతో కుంచించుకు పోయిన మెదడుకు జ్ఞానం అనే కాంతిని ప్రసరింప చేయాలి. రంగస్థలం ప్రతి విషయాన్ని వివరించి చెప్పకుండా ప్రేక్షకుల వివేచనకు (విచక్షణకు) వదిలి వేయాలి. శ్రామికులు తాము పని చేసేటపుడు ఆలోచించలేరు. అందువలన వారి మెదడుకు పని కల్పించే విధంగా విషయాలను చెప్పాలి. వారు ఎంత తక్కువ అవగాహన చేసుకోగలిగినప్పటికీ అది వారికి ఆహ్లాదాన్ని కలిగిస్తుంది. చాలా కాలం క్రియా రహితంగా వున్న మెదడుకు ఒకేసారి పెద్ద పనినిస్తే సగటు మనిషి బాగా
సంత ప్తి పొందుతాడు. జరుగుతున్న సంఘటనలను తనకు తానుగా అర్ధం చేసుకునేలా, వాటిపై తీర్పునిచ్చేలా ఒక సగటు మనిషి అవగాహనను పెంపొందించడమే రంగస్థల లక్ష్యం.
వినోదం, శక్తి, మేధోవికాసం - ప్రేక్షకులకు అందించడం రంగస్థలం యొక్క ప్రాధమిక ఆవశ్యకాలు. నైతిక ప్రమాణాలు, సామాజిక సంఘీభావం గురించి ఎక్కువగా కలత చెందనవసరం లేదు. శాశ్వత రంగస్థలం వుండి ఎక్కడైతే ప్రజల భావోద్వేగాలు వ్యక్తీకరించాబడటానికి అవకాశముంటుందో అక్కడ కాలక్రమంలో సహోదరత్వం పెరుగుతుంది. నైతిక విద్య స్థానంలో వారికి వినోదాన్ని, మానసిక శక్తిని, మేధో వికాసాన్ని రంగస్థలం అందించినట్లయితే నైతిక ప్రమాణాలు వాటంతటవే పెరుగుతాయి. ప్రజలు స్వభావసిద్ధంగా
చెడ్డవాళ్ళు కారు. తమ అజ్ఞానం వల్ల చెడ్డవాళ్ళుగా వున్నారు. అజ్ఞానం వల్ల తికమకతో బాధపడే మెదడులో విజ్ఞానపు వెలుగులను, స్వచ్చమైన వాతావరణాన్ని ఒక క్రమ పదతిలో నింపడమే రంగస్థల కర్తవ్యం. ప్రజలను అలోచింపచేయటం, పని చేయించటం (పని నేర్పటం) అనే కర్తవ్యం నిర్వర్తిస్తే చాలు. వారికోసం ఎవరూ ఆలోచించాల్సిన, ఏమీ చేయాల్సిన పని లేదు. నీతి సూత్రాలను ప్రత్యేకంగా బోధించడం వదిలివేయాలి. లేకపోతె ప్రజలు తమ నిజమైన మిత్రులను తిరస్కరించే అవకాశం వుంది.
ప్రజా రంగస్థలం రెండు విషయాలను దూరంగా
ఉంచాలి. 1. జీవం లేని నీతి బోధనలను వల్లించడం. 2. ఏదో ఒక విధంగా అనైతిక అంశాల ద్వారానైనా వినోదాన్ని కలిగించడం. అవి ప్రేక్షకులకు నవ్వు తెప్పించినప్పటికీ వారికి పూర్తి సంతప్తి నివ్వవు. కేవలం నైతిక అంశాల బోధన లేక కేవలం వినోదం మాత్రమే రంగస్థల లక్ష్యం కాదు. నైతికత అనేది మెదడుకు, హదయానికి సంపూర్ణ ఆరోగ్యాన్ని ఇవ్వగలిగేదే. అందువలన మానవుల సంపూర్ణ ఆరోగ్యం, ఉల్లాసం కోసం రంగస్థలాన్ని సంపద్వంతం చేయాలి.
ఉల్లాసం- ప్రకతిలోని అపారమైన శక్తి.. ప్రపంచ గడియారాల ముల్లులను, అంతరిక్ష గోళాలను తిప్పుతుంది .. విత్తనం నుండి పుష్పాలను వికసింపచేస్తుంది.. విశ్వం నుండి సూర్యులను ఉద్భవింప చేస్తుంది.