- చుక్కా రామయ్య
నేడు మాతృభాషపై సర్వత్రా చర్చ జరుగుతున్నది. మాతృభాషలో విద్యాబోధన ఈ చర్చలో ప్రధానాంశం. ప్రపంచీకరణ శరవేగంతో అన్ని రంగాలలోనూ వ్యాప్తి చెందుతున్నందున ఆంగ్లంపై ఆత్రుత పెరుగుతున్న నేపథ్యంలో మాతృభాషపై చర్చ మరింత రసవత్తర ఘట్టానికి చేరుకున్నది. ప్రపంచీకరణ అందిస్తున్న అపార అవకాశాలను అందుకునేందుకు ఆంగ్లమే తగిన వారధి అని పొరుగున
ఉన్న చైనా దీనిపై దృష్టి ఉంచి మనల్ని దాటి పోవాలని ప్రయత్నిస్తున్న నేపథ్యంలో మనం మాతృభాషపై ఎందుకింత మమకారం చూపాలని చాలా మందిలో సందేహం కలుగవచ్చు. విద్యా బోధనలో మాతృభాషనే సర్వస్వంగా చేసుకోవడం వల్ల మనం ఐదారు దశాబ్దాలు వెనక్కి వెళ్ళడం కాదా అన్న అనుమానం ఉత్పన్నమవుతోంది.
మాతృభాషను - ఆంగ్లభాషను ఒకదానికి ఒకటి ప్రత్యామ్నాయాలుగా చూపరాదు. మాతృభాష జీవం (లైఫ్‌) అయితే ఆంగ్లం దేహం (బాడి) ప్రాణం లేని శరీరం
ఉపయోగం ఏమిటి? మాతృభాష జీవనది అయితే ఆంగ్లం ఉపనదిలాంటిది. జీవనది లేని ఉపనదిని ఊహించగలమా? మాతృభాష హిమాలయ సమానమైతే ఆంగ్లభాష పరవళ్ళు తొక్కే హిమనదీ సమానం. స్థూలంగా చెప్పాలంటే మాతృభాష మనిషి మేధోభివృద్ధికి అనివార్యం. ఆ మేధోసంపత్తి రాణింపునకు ఆంగ్లభాష సోపానం. అంటే మొదటిది ప్రాథమికావసరం. రెండోది విజయసాధనం. అయితే నేడు ఈ ప్రాథమ్యాల విషయంలో అస్పష్టత ఏర్పడింది. ఏది అవసరమో? ఏది ఆసరానో తెలుసుకోలేక గందరగోళానికి గురవుతున్నారు. ఈ గందరగోళంలో ప్రాథమికావసరానికి సమాధి కట్టాలని చూస్తున్నారు. ఆంగ్లం ముందు మాతృభాష దిగదుడుపు అంటున్నారు. మాతృభాషను ఆశ్రయించడమంటే ప్రపంచ పోటీ నుంచి తప్పుకోవడమేనని తీర్మానిస్తున్నారు. ఇది వాస్తవమా? లేక మరేది వాస్తవమో తెలుసుకునేందుకు మానవాళి అభ్యుదయాన్ని, శాస్త్ర సాంకేతిక పురోభివృద్ధి బీజాలను పరిశీలిద్దాం.
జిజ్ఞాస మనిషి సహజ లక్షణం. తెలుసుకోవాలన్న కుతూహలం మనిషిని సాగర గర్భాన్వేషణ చేయించింది. అంతరిక్ష శోధనకు పురిగొల్పింది. సర్‌ ఐజాక్‌ న్యూటన్‌, థామస్‌ ఆల్వా ఎడిషన్‌ నుంచి ఐన్‌స్టీన్‌ వరకు అందరినీ ఈ జిజ్ఞాసే నడిపించింది. చెట్టుకింద కూర్చున్న న్యూటన్‌ తలపై యాపిల్‌ పండు పడితే అది పైకి వెళ్ళకుండా కిందకే ఎందుకు పడిందన్న జిజ్ఞాస, ఆపై అన్వేషణా ప్రవృత్తే గురుత్వాకర్షణ సిద్ధాంతాన్ని ఆవిష్కరింపజేసింది. అదే అన్వేషణా దృక్పథమే ఐన్‌స్టీన్‌ చేత సాపేక్ష సిద్ధాంతాన్ని ప్రపంచానికి వెల్లడింపజేసింది. అలాగే నాటి వాస్కోడిగామా, కొలంబస్‌లలో ఉన్న అన్వేషణా ప్రవృత్తే సముద్ర యానం ద్వారా నూతన భూతలాలను ప్రపంచానికి పరిచయం చేసింది. ఇక గత రెండు శతాబ్దాల కాలంలో వందలాది ఆవిష్కరణలు ఆధునిక జీవనాన్ని సుసంపన్నం చేశాయి. అయితే ప్రాచీన, మధ్య యుగాలలో జరిగిన ఆవిష్కరణలన్నీ వ్యక్తిగత అభిరుచి అన్వేషణల కారణంగా రూపం దాల్చాయి. శాస్త్రవేత్తల అభిరుచి, చక్రవర్తుల లేదా రాజుల ప్రోత్సాహం ఫలితంగా నూతన విషయాలు వెలుగు చూశాయి. ఈ ఆవిష్కరణల మరో లక్షణమేమిటంటే మౌలిక అంశాలపైనే వాటి గమనం సాగేది. గురుత్వాకర్షణ శక్తి, ఉష్ణశక్తిని యాంత్రికంగా మార్చడం, ఆయస్కాంత శక్తి బదలాయింపు, కృత్రిమ కాంతి తదితర విషయాలలో ప్రాథమిక అంశాలను కనుగొనడం వరకే శాస్త్రవేత్తలు చేసేవారు. వాటిని ప్రజోపయోగానికి మార్చడం తదనంతర కాలంలో జరిగేది. ఆవిష్కరణలు వ్యక్తిగత మేధస్సు వల్ల జనించినా సామాన్య ప్రజల జీవనాన్ని మెరుగుపర్చడమే ప్రధాన ఉద్దేశ్యంగా దాని విస్త ృత ప్రయోజనం నిర్దారణ అయ్యేది. మొత్తం మీద మధ్య యుగాల వరకూ ఆయా కాలాల్లో విలసిల్లిన విద్యావిధానాల ఫలితం కంటే దానిని అభ్యసించిన మేధావుల ఆలోచనల ఫలితంగా శాస్త్ర, సాంకేతిక ఆవిష్కరణలు జరిగాయి. అయితే మనదేశం వరకు చూస్తే ఆధునిక యుగప్రారంభకాలంలో మొగలాయి పాలకులు, ముస్లిం పాలకులు ప్రజాహితం కోసం పరిశోధనలను ప్రోత్సహించిన దాఖలాలు ఉన్నాయి. గ్రహాల గమనం, జోతిష్య శాస్త్రాలపై ఈ శోధనలు సాగాయి. ఆ తరువాత బ్రిటీష్‌ పాలకులు మనదేశంలో అడుగుపెట్టాక విద్యావిధానం, మేధో ఆధిపత్యం, శాస్త్ర సాంకేతిక రంగాలకు సంబంధించి ఒక నూతన శకానికి తెర లేచింది.
అప్పటివరకు అంతర్‌ యుద్ధాలతో అతలాకుతలం అయిన భారతదేశంలోకి ఆంగ్లేయులు, బలప్రయోగంతోనే ప్రవేశించారు. అయితే భారత రాజులనైతే బల ప్రయోగంతో అణచగలిగారు కానీ భారతీయ ప్రజలను శాశ్వతంగా పాలించాలంటే వారి మేధస్సుపై ఆధిపత్యం సాధించాలని గుర్తించారు. దండ ప్రయోగాలు అవసరమైనప్పుడు జరిగినా కోట్లాది సామాన్య ప్రజల సహకారం ఉండాలంటే వారి కంటే తాము తెలివితేటలు గలవారమన్న అభిప్రాయం కలిగించాలని గ్రహించారు. ఈ దిశగా పనిచేయడం ప్రారంభించారు. ముఖ్యంగా హిందువులకు పూజ్యనీయమైన పంచభూతాలపై ఆధిపత్యాన్ని ప్రదర్శించేందుకు కొన్ని మార్గాలను ఎంచుకున్నారు. గంగానదిపై వంతెనలు వేయడం ద్వారా పంచభూతాలలో నీటిపై తమకు గల ఆధిపత్యాన్ని ప్రదర్శించారు. విమానయానాన్ని పరిచయం చేయడం ద్వారా గాలిపై గల ఆధిపత్యాన్ని, బృహత్‌ నిర్మాణాల ద్వారా భూమిపై గల ఆధిపత్యాన్ని ప్రదర్శించారు. అయితే శాస్త్రసాంకేతిక విజ్ఞాన రంగాలలో భారతీయుల్ని ప్రవీణులు కాకుండా చూడాలన్న దుర్భుద్ధితో బ్రిటీష్‌ పాలకులు విద్యావిధానం ద్వారా ఎత్తుగడ వేశారు. భారతీయుల కోసం భారతదేశంలో ప్రవేశపెట్టే విద్యావిధానంలో భారతీయుల మాతృభాషలో ఉండాలా? లేక ఇంగ్లీష్‌లో ఉండాలా అన్న చర్చ జరిగినప్పుడు బ్రిటీష్‌ పాలకులు ఆంగ్లాన్నే సమర్ధించారు. మాతృభాషలో గాని విద్యాబోధన జరిగితే అసలే తెలివిగల భారతీయులు మేధావులుగా రూపొందుతారని, వారి మేధో సంపత్తి ముందు తాము నిలబడలేమని ముందే గుర్తించారు. అందుకే లార్డ్‌ కర్జన్‌ వంటి గవర్నర్‌ జనరల్స్‌ భారతీయుల మాతృభాషలోనే వారి విద్యాబోధన జరగాలని నిజాయితీగా చేసిన వాదనను ఇతర ఆంగ్లేయ పాలకులు నిలువనీయలేదు. ఆంగ్లాన్ని బలవంతాన భారతీయుల నెత్తిన రుద్దడం వెనుక పెద్దకుట్రే జరిగింది. భారతీయులు ఇష్టంలేక పోయినా ఇంగ్లీష్‌ను నెత్తిన ఎత్తుకుంటే సోవియట్‌ యూనియన్‌, జపాన్‌, ఫ్రాన్స్‌ దేశాల్లో మాతృభాషలోనే విద్యాబోధన ద్వారా శాస్త్ర సాంకేతిక రంగాలలో ముందంజ వేశారు. మాతృభాషలోనే సబ్జెక్టును బోధించడం వల్ల విద్యార్థికి తేలికగా అర్థమై ప్రయోజనం సిద్ధిస్తుంది. అదే పరాయిభాషలో అయితే ఇటు సబ్జెక్టును అర్థం చేసుకోవాలి అటు పరాయిభాషను జీర్ణం చేసుకోవాలి. అంటే రెండు రకాల భారాలను మోయాల్సి ఉంటుంది. బ్రిటీష్‌ పాలన పుణ్యమా అని భారతీయులు ఈ బరువు మోస్తుంటే ఇతర దేశాలు మాతృభాషలోనే విద్యాబోధన ద్వారా ముందుకు దూసుకువెళ్లాయి.
మాతృభాషలో విద్యాబోధనకు మేధాసంపత్తికి సంబంధం ఉందని గుర్తించిన మహాత్మా గాంధీ, జవహర్‌లాల్‌ నెహ్రూ భాషా ప్రయుక్త రాష్ట్రాలకు మార్గం సుగమం చేశారు. ఏ రాష్ట్రానికి ఆ రాష్ట్రంలో మాతృభాషకు పెద్దపీట వేయడమే భాషా ప్రయ్తు రాష్ట్రాల ఆంతర్యం. దురదృష్టవశాత్తూ స్వాతంత్య్రానంతరం మన నేతలు భాషా ప్రయుక్త రాష్ట్రాలలో ఈ స్ఫూర్తికి తర్పణాలు వదిలేశారు. స్వాతంత్య్రానంతరం బ్రిటీష్‌ పాలనలో కంటే ఘోరంగా ఇంగ్లీష్‌ వెంటపడటం ప్రారంభించాం. ఆలోచించేవారుగా కాక ఆచరణపరులుగా మాత్రం తయారవ్వాలన్న సంకుచిత దృష్టిలో ఆంగ్లేయుల పాలనతో మొదలయిన మెకాలే విద్యావిధానాన్నే తు.చ. తప్పకుండా పాటించటం మొదలు పెట్టాం. ఇంగ్లీష్‌ అంటే మోజు మరింతగా పెరిగింది.
మూడు దశాబ్దాలు కడచిన తరవాత 1980 దశకం ప్రారంభంలో దేశంలో విద్యావిధానంలో సంస్కరణల విషయంలో ఆశాకిరణం తళుక్కుమన్నది. దేశరాజకీయ యవనికపై యువనాయకుడు రాజీవ్‌గాంధీ సాక్షాత్కరించారు. దేశం సాంకేతికంగా ముందంజలో ఉండాలంటే సాంకేతిక విద్య అవసరమని గుర్తించారు. విస్తృతంగా దేశంలో ఐ.ఐ.టి.లను స్థాపించాలని సెకండరీ విద్య పటిష్టంగా
ఉండాలని రాజీవ్‌గాంధి గ్రహించారు. సెకండరీ ఎడ్యుకేషన్‌ పునాదులు బలంగా ఉండాలంటే హైస్కూల్‌ స్థాయిలో బోధన మాతృభాషలో జరగాలని దృఢంగా విశ్వసించారు. అయితే రాజీవ్‌ నిష్క్రమించడంతో ఇవన్నీ పట్టాలు ఎక్కకముందే లూప్‌ లైన్‌లోకి వెళ్ళిపోయాయి.
ప్రపంచీకరణలో సేవారంగం ఇబ్బడిముబ్బడిగా పెరుగుతోంది. ఇప్పుడు జాతీయ స్థూల ఉత్పత్తిలో సింహభాగం సేవారంగానిదే. ఒకప్పుడు వ్యవసాయ రంగం. ఆ పై పారిశ్రామిక రంగాల స్థానాన్ని నేడు సేవారంగం ఆక్రమించింది. సేవారంగంలో ముఖ్యంగా ఇన్ఫర్మేషన్‌ టెక్నాలజీ ఎగుమతుల ద్వారా వచ్చే ఆదాయమే మన సేవారంగంలో అధికభాగం ఆక్రమిస్తోంది. సేవారంగంలో ఎప్పుడూ యజమానిదే పైచేయి అవుతుంది. అదే ఉత్పత్తి రంగంలో అయితే కార్మికుడిదే పైచేయి. ప్రస్తుతం మన ఐటి రంగం విదేశీ సంస్థలపై ఎక్కువ ఆధారపడుతున్నందున వారికి అవసరమైన భాషలో ప్రావీణ్యం గల వారికే మన కంపెనీలు ప్రాధాన్యం ఇస్తాయి. అందుకే మళ్ళీ ఇప్పుడు ఇంగ్లీష్‌కి ఇంతగా ప్రాధాన్యం పెరిగిపోయింది. ఇంగ్లీష్‌కే కాదు పని ఇచ్చే యజమాని మారిన కొద్దీ ఫ్రెంచ్‌, జర్మనీ వంటి భాషల అవసరాన్ని చెబుతూ కంపెనీలు వత్తిడి చేసే పరిస్థితి
ఉత్పన్నమవుతోంది. దీనితో తల్లిదండ్రులు తమ పిల్లలు ఇంగ్లీష్‌ మీడియంలోనే చదవాలని భావిస్తున్నారు. ఇంగ్లీష్‌ అంతర్జాతీయ విపణిలో మన నైపుణ్యాల ప్రదర్శనకు అక్కరకు రావచ్చునేమో గాని నైపుణ్యాలు నేర్చుకునే హైస్కూల్‌ విద్యార్థి దశలో మాతృభాషే తగినది. అందుకే చైనా తెలివిగా ఇప్పటికే సేవారంగం కంటే ఎక్కువగా ఉత్పత్తి రంగానికే అగ్రస్థానం ఇస్తోంది. పాఠశాల స్థాయిలో మాతృభాషకే పెద్దపీట వేస్తోంది.
నాడు, నేడు కూడా జ్ఞానమే సంపదకు మూలం. జ్ఞానమే ఆధిపత్యానికి ఆలవాలం. కండబలంతో దండప్రయోగమే నెగ్గిన అంధయుగాలు దాటినప్పటి నుంచి జ్ఞానమే సమాజాలకు దారి చూపుతోంది. జ్ఞానంపై ఆధిపత్యం గల వారికి సంపద దాసోహం అవుతోంది. సంపదపై ఆధిపత్యం గలవారికి రాజ్యాధిపత్యం సాధ్యమవుతోంది. ఆధునిక సమాజంలో సంపదకు విద్యే పునాది. విద్య ద్వారా శాస్త్ర సాంకేతికాభివృద్ధి జరిగి సంపద సృష్టింపబడుతోంది. అయితే నాణ్యమైన విద్య ద్వారానే ఇది సుసాధ్యం. మాతృభాషలో విద్యాబోధన ద్వారా నాణ్యమైన విద్యను అనేక దేశాలు అందించి ఘనవిజయాలు సాధిస్తున్నాయి. ముఖ్యంగా ఆర్థిక రంగం అగ్రభాగాన నిలుస్తున్నాయి. అంటే మాతృభాషలో విద్యాబోధనకు, ఆర్థిక పురోగతికి సంబంధం ఉందని విశదమవుతోంది. మాతృభాషలో విద్యాబోధనకు, శాస్త్ర, సాంకేతిక రంగానికి సంబంధం
ఉందని స్పషం అవుతోంది. అందుకే మాతృభాషను ఒక మాధ్యమంగా మాత్రమే చూడరాదు. మాతృభాష అంటే ప్రజలకి మాతృక. ప్రజావళికి సుఖశాంతుల సూచిక.