సాహిత్య ప్రస్థానం సెప్టెంబరు 2023

ఉదయమిత్ర
89196 50545
''ఊరంతా
భయంకర దశ్యాలతో
మునిగిపోయిన తర్వాత
అతను నెమ్మదిగా, ప్రశాంతంగా
అంటుకడుతుంటాడు.''
- బాల సుధాకర్‌ మౌళి
ఔటర్‌ రింగ్‌ రోడ్డు మీద కారు రర్యు న దూసుకుపోతోంది. వర్షం వెలిసి ఎండ కొడుతుండడంతో చెట్లు తలార బోసుకున్నట్లున్నాయి. పేరు తెలువని చెట్లు, భాష తెలువని యాసలో పాడుకుంటూ, ఆదివాసి నాట్యంలాగా, లయబద్ధంగా ఊగుతున్నాయి.
ఙఙఙ
వెనుక సీట్లో మిత్రులు ఇద్దరు ఏవో రాజకీయాలు మాట్లాడుకుంటున్నారు. వాళ్ళ లోకం వాళ్లది .నేను మెల్లగా డ్రైవర్తో మాటలు కలిపాను
మనం వీళ్లను డ్రైవర్లే అనుకుంటాంగానీ, కడుపునిండా ఎన్నెన్ని కథలో. కదిలిస్తే గాని బయటికి రావు.
''నాయక్‌ ..నీకు సొంతం కారు ఉండేదట కదా .ఎప్పుడైనా లాంగ్‌ టూరు పోతుంటివా ''అన్నాను మాటల్లోకి దింపుతూ.
''ఓ ..మస్తుగా వోయిన సార్‌ .తిరుపతి ,తమిళనాడు, కేరళ, కన్యాకుమారి ఇట్లా మస్తు తిరిగిన సార్‌'' అన్నాడు హుషారుగా కారును పోనిస్తూ.

గద్దర్‌ - తెలకపల్లి రవి
ముఖాముఖి
సిరిమల్లె చెట్టుకింద లచ్చుమమ్మా, అంటూ మీ అమ్మ పేరు మీద రాసినదే మీ మొదటి పాట కదా... దానికి ముందు నేపథ్యం ఏమిటి? మీరు పాటగాడు కావడం ఎలా జరిగింది?
మాది ఇక్కడికి దగ్గరే మెదక్‌ డిస్ట్రిక్ట్‌ తూప్రాను. నేను చిన్నప్పటి నుంచే పాటలు పాడేది. కట్టేది. ముఖ్యంగా మా అమ్మ జానపద పాటలు సానా బాగా పాడేది. వాటిల్ల సానా అర్థముండేది. అమ్మ వ్యవసాయ కూలీ. ఫాదర్‌ కాంట్రాక్టులు చేసేది. తమ ప్రోగెసివ్‌ కాంట్రాక్టుల కోసం మహారాష్ట్రలో ఔరంగాబాదు అదంతా పోయేటోడు. అక్కడే అంబేద్కర్‌ వంటి వాళ్ళను గురించి తెలుసుకుని వచ్చాడు. అంబేద్కర్‌ ఉద్యమం బాగా చదువుకోవాల్నెనేటోడు. అందుకే మమ్మల్ను చదివించాడు. మా ప్రాంతంలో హెచ్‌ఎస్‌సి పూర్తి చేసిన ఫస్టు ఎస్‌సిని నేనే. సరే. మా నాయన మొబిలిటీ వల్ల చైతన్యం పెంచుకున్నాడు. మా అక్కలను కూడా ఉద్యోగాలు చేసేటోళ్ళకే ఇచ్చి పెళ్ళి చేసినాడు. సబ్‌కాస్ట్‌ తేడాలు పాటించేటోడు కాదు. ఒకసారి ఎద్దును వండిపెట్టాడు. అలా చేసినందుకు తనను శిక్ష వేసి ఇల్లు గుంజుకున్నారు. అయినా భరించినాడు గాని తలవంచలేదు. నైట్‌ స్కూల్‌ నడిపేది. రాత్రిపూట దీపం జ్యోతి పరంబ్రహ్మం అని పాడించేవాడు. నేను హెచ్‌ఎస్‌సికి వచ్చేసరికి మా నాన్న చనిపోయినాడు. అమ్మనే పెంచింది. అక్కడ జీవితమే నాకు అన్నీ నేర్పించింది.

వంకిరెడ్డి రెడ్డెప్పరెడ్డి
94400 44922
అనంతపురం జిల్లా, కదిరి. ఊరి పేరు వినగానే గుర్తొచ్చేవి ఖాద్రి నరసింహస్వామి గుడి, వేమన పుట్టిన కటారుపల్లి, మేక మార్కు బీడీలు, విస్తారంగా విత్తే వేరుశెనగ, తెలుగు భాషకు సవితి అనిపించే తురక తెలుగు. ఇరుకు వీధులు. వీధుల్ని అడ్డదిడ్డంగా కలిపే సందుగొందులు, ఆ ఇరుకు వీధుల్లోనే కార్లు, బస్సులు, లారీలు, ఆటోలు, మోటార్‌ సైకిళ్ళు, బండ్లు, మనుషులు, ఆవులు, ఎద్దులు, గాడిదలు, గుర్రాలు. సిగరెట్టు పీకలు, బీడీ ముక్కలు, పేడ లద్దెలు, ఆయిల్‌ మరకలు, అరటి తొక్కలు, పేకముక్కలు, గోళీ గుండ్లు, కమ్మర్‌ కట్లు, సమోసాలు, చెకోడీలు అమ్మేవారి అరుపులు. చాలవన్నట్లు పిల్లలూదే పీపీలు, 'చెప్పల్సే మార్‌ రే సాలేకు', 'తేరి మాకీ' అరుపులు, 'బాగున్నావా అక్కా? మామ బాగున్నాడా'? పలకరింపులు. గోళీలాటలు... జీవన రంగులు వెదజల్లే పేదరికానికి అడ్రస్‌ లాంటి టౌను.
ఆ టౌనుకు నేడు కొత్త జీవం వచ్చినట్లైంది.

ప్రభాత్‌ పట్నాయక్‌
బిజెపి పాలనకు ప్రజానీకం ముగింపు పలికిన అనంతరం భారతీయ సమాజానికి, రాజకీయ, ఆర్థిక వ్యవస్థలకు అది కలిగించిన నష్టాన్ని పూడ్చుకునే పని జరుగుతుంది. ఐతే రెండు అంశాలలో అది చేస్తున్న విధ్వంసాన్ని పూడ్చడం చాలా కష్టమౌతుంది. మొదటిది: బిజెపి ప్రభుత్వం ధ్వంసం చేస్తున్న పురాతన, చారిత్రిక కట్టడాలను తిరిగి నిర్మించుకోవడం. ఈ విధ్వంసం బాబ్రీ మసీద్‌ కూల్చివేతతో మొదలైంది, కేవలం రెండు మతాల ప్రజల నడుమ విద్వేషపూరిత వాతావరణాన్ని సష్టించడం ఒక్కటే కాదది.

ఎస్‌ఆర్‌ పృధ్వి
99892 23245
ప్రముఖ కవి, విమర్శకుడూ అద్దేపల్లి రామ్మోహనరావు జీవితం సాగరం వంటిది. కవిత్వం కెరటాలై ఉరుకుతుంది. సాగరం నుంచి కెరటాలను ఎలాగైతే విడదీయలేమో, అలాగే అద్దేపల్లి జీవితం నుంచి ఆయన కవిత్వాన్ని విడదీయలేము. ఆయనే అనేక సందర్భాల్లో అన్నారు : ''నాకు జీవితమూ, కవిత్వమూ వేర్వేరు కాదు'' అని. సాహితీలోకం అంగీకరించిన సత్యమిది.